Suriye'deki Osmanlı Arşivi Çıkarılıyor

[tarihogretmeni]

Suriye'de tozlu raflarda kalan Osmanlı arşivi, Suriyeli ve Türk tarihçilerin hummalı ve titiz çalışmaları ile gün yüzüne çıkarılıyor. Türkiye ile Suriye Devlet Planlama Teşkilatları tarafından imzalanan Türkiye - Suriye Bölgelerarası İşbirliği Programı çerçevesinde iki ülke halklarının ortak, geçmişi, kültürü ve tarihinin yer aldığı arşivdeki siciller, Arapça ve Osmanlıcadan Türkçeye çevrilerek...

Suriye'de tozlu raflarda kalan Osmanlı arşivi, Suriyeli ve Türk tarihçilerin hummalı ve titiz çalışmaları ile gün yüzüne çıkarılıyor. Türkiye ile Suriye Devlet Planlama Teşkilatları tarafından imzalanan Türkiye - Suriye Bölgelerarası İşbirliği Programı çerçevesinde iki ülke halklarının ortak, geçmişi, kültürü ve tarihinin yer aldığı arşivdeki siciller, Arapça ve Osmanlıcadan Türkçeye çevrilerek o günün sosyal yaşantısına ayna tutulacak. Yapılacak çalışmada ortak tarih ve coğrafyayı paylaşan iki halkın ortak değerlerinin yanı sıra ortak kültürüne vurgu yapılarak ilişkilerin daha ileri seviyeye taşınması amaçlanıyor.

Türkiye ile Suriye arasında son dönemde en üst seviyede seyreden siyasi ilişkiler kendisini her alanda hissettiriyor. Siyasi ilişkilere bağlı olarak ekonomi, ticaret ve sosyal alanların yanında kültürler arasındaki ilişkiler de olumlu bir şekilde seyrediyor. İki ülke devlet planlama teşkilatları arasında imzalanan projeye her iki hükümet de 10'ar milyon dolarlık destek verdi.

Proje kapsamında gümrük kapılarının modernizasyonu, iki ülkeyi bağlayan kara yollarının yenilenmesi, karşılıklı iki ülke de Arapça ve Türkçe öğretim merkezlerinin kurulmasının yanı sıra ortak tarihin gün yüzüne çıkartılması gibi konularda çalışma yapılması ön görülüyor.

Türkiye'den gelen araştırmacı ve tarihçi heyet Şam'da 'Merkez-i Vesayik' Devlet Arşivi Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan Osmanlı dönemi Halep Şeriye sicillerini incelemeye başladı. Kilis 7 Aralık Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kabacık, Cumhuriyet Üniversitesi'nden Doç. Dr. Mehmet Ali Şimşek, Araştırmacı Mehmet Karakuş ile beraber Halep Üniversitesi'nden tarihçiler, Osmanlı dönemi sicillerini inceleyerek tarihe ışık tutacak bilgi ve belgeleri topluma kazandırıyor.

16'ıncı ve 19'uncu yüzyıllar arasındaki dönemin sicillerinin incelendiği çalışmada o dönemin adeta fotoğrafı çekiliyor. Türk, Arap, Ermeni, Müslüman, Hıristiyan, Süryani gibi bir çok farklı etnik kökendeki insanların toplumsal yaşantıları ile ilgili çarpıcı bilgilere ulaşılıyor. Mahkeme kararları, evlenme, boşanma, mehir ücreti, borç alıp verme, tapu kayıtları gibi bilgilerin bulunduğu sicillerde adeta o dönemin yaşantısına ışık tutuluyor.

Tüm Osmanlı sultanlarının fotoğraflarının duvarları süslediği merkezde Suriyeli ve Türk tarihçiler Osmanlı sicilleri ile ilgili değerlendirmelerde bulunuyor. İki ülkenin tarihçileri sicilleri tek tek inceleyerek kayıt tutuyor. Suriyeli yetkililer araştırma için gelen Türk heyetine tüm olanakları sağlayarak, misafirperverliklerini eksik etmiyor.

Yaklaşık bir yıl sürmesi beklenen çalışmada Arapça ve Osmanlıca olan siciller Türkçeye çevrilerek kitap haline getirilecek. Ayrıca orijinal sicillerin mikro filmleri çekilerek Türkiye'ye ******ürülecek ve internet ortamında yayınlanarak kamuoyunun hizmetine sunulacak.

Türk heyetinden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kabacık, Cihan'a yaptığı açıklamada Halep şeriye sicilleri projesini Halep Üniversitesi'nden öğretim görevlileri ile beraber yürüttüklerini belirterek, bunun örnek bir çalışma olduğunu söyledi. Her iki ülkenin müşterek geçmişi olan Osmanlı sicillerinde başka kaynaklarda bulunmayan bilgilere ulaştıklarını ifade eden Kabacık, "O dönemin sosyal, ekonomik hayatı ile Müslüman ve gayri Müslüman insanlar arasındaki ilişkileri yansıtan bilgileri bulmaktayız. Burada iki ülkenin ortak geçmişini iki ülkenin tarihçileri incelemektedir. Burada bize çok yardımcı oluyorlar. Bize çok kolaylık tanıyorlar. Osmanlıyı ve Türkiye'ye çok seviyorlar" şeklinde konuştu.

Suriyeli Tarihçi Ammar El Sümer de son dönemde iki ülke arasındaki gelişen ilişkilere dikkat çekerek iki ülkenin ortak kültür ve geçmişinin olduğunu belirtti. Türkiye'den gelen heyetle Osmanlı sicillerinin incelediğini ifade eden Sümer, "İmzalanan protokol büyük önem taşıyor. Geçmişteki yanlış anlamalardan dolayı bazı sıkıntılar yaşanmıştı. Onlar geride kaldı. Özellikle ortak tarihi yansıtan arşivde bu ortak çalışmanın her alanda gelişmesini temenni ediyorum." şeklinde konuştu.

Merkez-i Vesayik Müdürü Mehmet Gassan Ubeyd ise, Tük ve Suriyeli tarihçilerin böyle bir çalışmada bir araya gelmelerinden duyduğu mutluluğu dile getirerek, "Türkiye ve Suriye arasında imzalanan protokolle Osmanlı sicillerinin, daha doğrusu ortak tarihin paylaşımı kararlaştırıldı. Bu anlamda Osmanlı döneminde Suriye tarihi araştırılıyor. Sultanların emirleri, tapu kayıtları gibi birçok bilgi ve belge bulunuyor. Bu anlamda yapılan çalışmaları canı gönülden destekliyoruz. Bu çalışmalar için her türlü yardımı ve kolaylığı sağlayacağız. Bu bizim ortak kültürümüz" değerlendirmesinde bulundu.

[mustaabeyy]

gercekten buyuk bir haber bu gelişme ile bolge hakkında daha detaylı ve sağlam bilgiler elimize gececek çok saol