Tozlu raflardan işgale protesto çıktı

[tarihogretmeni]

Başbakanlık Osmanlı Arşivi'ndeki belgeler tercüme edilince ortaya ilginç bilgiler çıktı. İzmir'in işgalinde 10 bini aşkın protesto telgrafı İstanbul'a gönderilmiş. Telgraflar şöyle:

İstanbul'daki Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde geçen yılın aralık ayında yapılan çalışmalar sonrası gün yüzüne çıkarılan 400 sayfalık belge, İzmir kent arşivi müzesinde tercüme edildi.

Bulunan belgeler arasında, İzmir'in işgali üzerine yurdun dört bir yanından İstanbul'a gönderilen 10 bini aşkın protesto telgrafı dikkat çekti. Telgraflarda, işgale karşı yapılması gereken her şeye hazır olunduğu belirtiliyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkililerinden alınan bilgiye göre, İstanbul'daki Başbakanlık Osmanlı arşivinde geçen yılın aralık ayından bu yana yapılan çalışmalar kapsamında bulunan yaklaşık 400 sayfalık belge, Ahmet Piriştina Kent Arşivi Müzesinde tercüme edildi ve düzeltmeleri yapıldı.

Devam eden çalışmalar sonucunda konuyla ilgili olarak hazırlanacak kitabın İzmirlilere armağan edileceği bildirildi.

15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir'in işgali ve hemen ardından başlayan ulusal Kurtuluş Savaşı dönemlerine ait tozlu raflardan çıkarılan belgeler arasında, işgal günü ve sonrası dönemde yaşanmış çok sayıda olay, o tarihte İzmir'in bağlı bulunduğu Aydın Vilayeti'ndeki konsolosluklarının resmi raporları ve yazışmaları, İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti'nin işgale karşı açıklamaları, istatistiki nüfus bilgileri raporları yer aldı.

Belgelerde, Fransızlar tarafından hazırlanan, o tarihteki İzmir'in nüfusunun 1 milyon 600 bin olduğu yer aldı.

Bulunan belgeler arasında en fazla yer tutanları, İzmir'in işgali üzerine yurdun dört bir yanından İstanbul'daki yöneticilere çekilen protesto telgrafları oluşturdu. 10 bini aşkın protesto telgrafı ile İzmir'in işgali kınandı ve işgale karşı yapılması gereken her şeye hazır olunduğu bildirildi.

Ayrıca, bu dönemde Sultanahmet Mitingi başta olmak üzere yurdun dört bir yanından tepkisel sesler iletildiği belirtildi.

Bunun hemen ardından Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışıyla ulusal Kurtuluş Savaşı süreci başladı.

TELGRAFLARDAN

İzmir'in işgalini protesto eden telgraflar arasında kadın imzaları da yer aldı. Telgraflardan bazılarında şöyle denildi:

''Yunan askerinin şirin İzmir'i işgali üzerine biz kadınlar burada bir cemiyet teşkil ettik. Elimizden geldiği kadar bütün mevcudiyetimizle vatanımızın halası içün çalışmaktayız. Sizin oradaki teşebbüslerinizi duydukça gönüllerimiz iftiharla kabarmaktadır... Allah sayimizi meşkur (övülmüş) etsin. Siz de bizim hukukumuzu muhafaza ediniz. Bir şey yapmaklığımız lazım gelirse telgrafla bildiriniz. (Alaşehir Kazası Türk Kadınlar Cemiyeti namına Ayşe, Mebrure, Halide).''

''Hükümet-i Osmaniye'nin kalbgahı olan sevgili İzmirimizin Yunan askeri tarafından işgali büyük bir ekseriyeti İslamiyeyi haiz bulunan bütün vilayatda olduğu gibi burada da heyecan tevlid itmiştir... Eğer işgal bir vaziyet-i askeriye icabı ise bunun bir devlet-i mütemeddine tarafından icrasını rica eder, aksi takdirde bu güzel memleketlerin bir harabezara döndürüleceğini ehemmiyetle beyan ederiz. (Alaşehir ve Havalisi İslam Kadınları namına Makbule, Nebile.)''

haber7