Tarih dile geliyor

[mavikiz]

Tarih Vakfı, tarih araştırmacılığının geleneksel, bilinen alanları dışında yeni çalışma türlerinin Türkiye’de tanınması için, kuruluşundan bu yana çaba gösteriyor. Bu kapsamda Vakıf, “sözlü tarih” ve “yerel tarih” alanlarının gelişmesine yönelik yayın, araştırma projesi, atölye çalışması ve konferans gibi çalışmalarına bir yenisini daha ekledi. Kitabın editörlüğünü Prof. Dr. Aynur İlyasoğlu ile Gülay Kayacan’ın yapmış.

Tarih Vakfı 1993’te, Paul Thompson’ın onur konuşmacısı olarak davet edildiği, Türkiye’deki ilk sözlü tarih atölyesini düzenlemişti. O tarihten bu yana Türkiye’de sözlü tarih ve yaşam tarihi alanlarına ilgi arttı ve birçok ürün verildi.

Vakıf bu dönemde yapılan çalışmaları ve bunların sözlü tarih alanına kazandırdığı bilgi, deneyim ve farklı bakış açılarını paylaşmak, değerlendirmek, işbirliklerini geliştirmek amacıyla 26-27 Eylül 2003’te, İstanbul’da, Kuşaklar, Deneyimler, Tanıklıklar: Türkiye’de Sözlü Tarih Çalışmaları Konferansı’nı düzenledi.

Bu konferansla, Türkiye’de sözlü tarih ve yaşam anlatılarıyla ilgili çalışmalar yürüten ve farklı disiplinlerden gelen, akademik olan ya da olmayan araştırmacıları bir araya getirerek, aralarındaki iletişim ve paylaşım olanaklarının artmasına ve birbirlerinin çalışmalarından haberdar olmalarına katkıda bulunmak hedefleniyordu. Bunun yanı sıra, yurtdışından üç çağrılının da katılımıyla, sözlü tarih alanındaki yeni tartışmalar sınırlı ölçüde de olsa konferansın gündemine taşındı.

Kuşaklar, Deneyimler, Tanıklıklar: Türkiye’de Sözlü Tarih Çalışmaları Konferansı 26-27 Eylül 2003 kitabı, konferansta sunulan bildirileri içeriyor.

Dokuz bölümden oluşan kitabın 1. ve 2. bölümlerinde Türkiye’de ve dünyada sözlü tarih alanındaki gelişmeler ve yöntemsel sorunlar ele alınıyor. Örneğin, “Dünyada ve Türkiye’de Sözlü Tarih” başlıklı 1. bölümde Paul Thompson, “21. Yüzyılda Sözlü Tarih İçin Potansiyeller ve Meydan Okumalar” başlıklı makalesinde sözlü tarih alanındaki farklı uluslararası deneyimler ile 21. yüzyılda bu alanı bekleyen gelişmelere ve sorunlara değiniyor.

Nora Şeni ise, “Arşivi Konuşturmak” adlı makalesiyle, yazılı belge karşısında sözlü kanıtın arşiv malzemesi olarak güvenilirliğini tartışmaya açıyor. Sosyoloji, edebiyat, belgesel sinema, sanat gibi farklı alanlarda yapılmış özgün sözlü tarih araştırma örnekleri, kitabın öteki bölümlerinde yer alıyor.

Edebiyat tarihine bir tanık (Doğan Hızlan), Hemşinli kadınların yaşam anlatıları, Yunan işgali altında İzmir, Buldan’da dokumacılık kültürü ve Girit’ten Anadolu’ya göç, bu örneklerden bazıları.

Sözlü tarih alanında çalışma yapan ya da yapmak isteyen sosyal bilim öğrencilerine, yerel tarih araştırmacılarına, tarih öğretmenlerine, akademisyenlere ya da amatör tarihçilere yardımcı olmayı amaçlayan bu kitap, Türkiye’nin yakın dönem toplumsal tarihine meraklı okurun da ilgisini çekecektir.

(kaynak:NTV-MSNBC)