Beynelminel

[mavikiz]

Yıl : 1982

Yer : Adıyaman

Kahramanlar : Gevendeler (*)

‘Beynelmilel’ filminin senaryosu, o yıllarda kentteki bir orkestrada müzisyenlik yapan Sırrı Süreyya Önder’in (44) yaşadıklarından hareketle yazılmış.

Muharrem Gülmez ve Sırrı Süreyya Önder, filmin ortak yönetmenleri.

Gülmez, ‘Organize İşler’ filminde Yılmaz Erdoğan’a yönetmen yardımcılığı yapmıştı. Önder’in ise ilk deneyimi.

Filmin çekimleri ilkbaharda Tarsus, Adana ve Mersin’de gerçekleştirilmiş.

Filmin başrollerinde Özgü Namal ve sinemada ilk başrolünü oynayan ve BKM’den yetişen Umut Kurt var. Cezmi Baskın, Meral Okay, Bahri Beyat, Nazmi Kırık gibi oyuncuların yanı sıra 58 kasetiyle Unkapanı’nda fenomenleşen şarkıcı Dilber Ay da kadroda.

Filmin en ilginç karakterleri ise hiç şüphesiz, orkestra üyelerini canlandıran Mersin Belediye Bandosu müzisyenleri.

Filmin kimi sahnelerinde yöre halkının da katılımıyla 3000 kişiye yakın da figüran görev almış.

FİLMİN ÖYKÜSÜ

Filmde, sıkıyönetim döneminde Adıyaman yöresinde düğünlerde çalgı çalan yerel müzisyenlerin (gevende) trajikomik hikayesi konu ediliyor.

Pavyonlarda ve düğünlerde çalgıcılık yapan bir grup müzisyen, sıkıyönetim ilanından sonra belediye bandosuna alınıyor.

Makam farklılıkları nedeniyle bandoda çalmakta zorlanan müzisyenlerden, kasabayı ziyaret edecek sıkıyönetim komutanlarının karşılama töreninde marş çalmaları isteniyor.

Senaryo yöre müziğinin başına gelenleri anlatırken, orkestra şefi bir baba (Cezmi Baskın) ile kızının (Özgü Namal) ilişkilerine ve kızın bir müzisyene (Umut Kurt) olan aşkını da alıyor içine.

SENARİST/YÖNETMEN ÖNDER’İN YAKINDAN TANIDIĞI HAYAT

“Beynelmilel”in senaryosunu yazan ve yönetmenlerinden biri olan Sırrı Süreyya Önder yerel müzisyenlerin hayatına hiç yabancı değil. Adıyamanlı müzisyen bir aileden geliyor. Kendi de müzisyen.

Meraklı bir çocuğun, bu sayede nerelerden nerelere ulaşabileceğinin bir örneği Önder. Adıyaman’ın küçük bir mahallesinde yaşarken, ilkokul harçlığını çıkarabilmek için şehrin tek fotoğrafçısında çalışmaya başlamış.

Çıraklık günleri, küçük parmaklarıyla deklanşöre basıp düğün salonlarında fotoğraf çekmekle geçmiş. Düğünlerdeki orkestralara özenince fotoğraf çekme merakı azalmış, müzisyenliğe yönelmiş.

Yöre halkının hor gördüğü, “gevende” adını taktığı müzisyenlerden ud, cümbüş, bağlama çalmayı öğrenmiş. Bilgisini, 12 Eylül döneminde, Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okurken harçlığını çıkarmak için de kullanmış. Pavyonlarda müzisyenlik yapmış.

Önder, 12 Eylül’ün gazabına uğrayıp cezaevine düştüğünde, tıpkı orkestradaki müzisyenlerde olduğu gibi, sıradan kişilerin askeri döneme nasıl uyum sağladıklarına tanık olmuş. Bu konuda uzun uzun kafa patlatıp, “O Tozlar Bu Çamurları Getirdi” romanını yazmış, uzun süre geçtikten sonra da, kitaptaki müzisyenlerin hikayelerini senaryolaştırmaya karar vermiş. Barış Pirhasan’dan senaryo yazımını öğrenmiş. Yönetmenlikte ufkunu Atıf Yılmaz ve Feyzi Tuna açmış.

İşte böyle bir fikir yolculuğundan geçip ortaya çıkmış ‘Beynelmilel’ filmi. Hikaye, kurgu, anlatılanların çoğu gözlemlerin ürünü.

(*) Gevende: Adıyaman yöresinde düğünlerde çalgı çalan yerel müzisyenlere verilen ad.

[muselmansuffe]

Şu Filmin Müziği Var Ya, Elinde Olan Var Mı Acaba..

[tenekecezve]

Beynelmilel değil mi bu filmin ismi

Bende hep karıştırıyordum en sonunda ezberledim