Tigran Petrosian

[phoenixguard]

Tigran Petrosian

Tigran Vartanovich Petrosian (17 Haziran 1929 – 13 Ağustos 1984) 1963-1969 arasında dünya satranç şampiyonu olan büyükusta.

Tigran Petrosian 1929'da doğmuştur. Çocukluğu savaş yıllarında geçmiştir. Cana yakınlığı, sosyalliği ve mütevaziliği o­nu her zaman iyi arkadaş yapmıştır. Daha öğrenciyken Gürcistan şampiyonasında başarıyla oynamıştır. O sıralarda ailesini kaybetmiş ve yaşam o­nun için çok zor hale gelmiştir. Demir azmi sayesinde yaşamın zorluklarıyla mücadele etmeyi bilmiştir. Boş yere o­na "Demir Petrosian" ismi daha sonradan verilmemiştir. Güçlü karakteri ve demir azmi sadece satranç arenasında değil, yaşamda da o­na başarıyı getirmiştir.

1947 yılında 18 yaşındayken Sovyetler Birinciliği yarı finalinde oynadı ve beşinci olarak usta unvanını aldı.

1951'de Petrosian Botvinnik, Keres, Smyslov ve Bronstein gibi en iyi oyuncularla beraber 19. Sovyetler Birliği Şampiyonası'nda oynadı. 22 yaşındaki Petrosian 2-3'ü paylaştı ve "Interzonal Turnuvası"nda oynama hakkını elde etti. 1952 yılında büyükusta unvanını almıştı.

İnterzonal Turnuvası'nda 2-3'ü paylaştı ve Adaylar Turnuvası 'nda oynama hakkı elde etti. Petrosian artık satranç sanatının doruklarına ulaşmıştı. 1953 yılında Adaylar Turnuvası'nda oynayarak 1953 Zürih'de beşinciliği Amsterdam 1956'da üçüncülüğü 1959 Yugoslavya'da yine üçüncülüğü elde etti. Nihayet 1962 Curacao'da birinci oldu ve Botvinnik ile dünya şampiyonluğu için unvan maçı yapma hakkını elde etti. Petrosian'ın oyunu biraz kuru ve heyecansız olarak kabul edilse de gene büyük ilgi topladı.

İlk oyunu beyazla oynayan Petrosian güven eksikliğinden oyunu kaybetti. Ama bu oyun o­nu hırslandırdı. Demir azmi harekete geçti rakibinin bütün tehditlerini etkisiz hale getirerek karşı ataklara başladı. Beşinci oyunla beraber skoru eşitledi. En ufak hataları en ince oyun anlayışıyla kazanca çevirebiliyordu. Yedinci oyun yine Petrosian'ındı. Botvinnik'in sürekli atakları her defasında soğukkanlı bir şekilde Petrosian tarafından karşılanıyordu. Aynı zamanda Petrosian her an rakip kampta zayıflıklar arıyor ve karşı ataklarla bunlardan yaralanmaya çalışıyordu.

Botvinnik'in galibiyet alabilmesi için insan üstü bir gayret sarfetmesi gerekecekti. 14. oyunu Botvinnik kazandı. Ne var ki Petrosian bir sonraki oyunu kazanarak yine öne geçti. Maçın sonunda skor 12.5-9.5 Petrosian'ın lehineydi ve Petrosian dünya şampiyonu oldu.

FIDE toplantılarında rövanş hakkının kaldırılmasına karar verdi. Bunu sonucu olarak Botvinnik dünya şampiyonluğu için mücadeleyi bıraktı ve Petrosian tahtını zorlayacak rakibini beklemeye başladı.

Aynı yıl Petrosian Santa Monica 'da oynadı ve 6-7 paylaşarak turnuvayı başarısız bir şekilde bitirdi. Bundan sonra Petrosian pek çok turnuvada da unvan için rakibini beklerken oynadı.

Amsterdam'daki turnuvada Keres, Geller ve Tal'i aşan Spassky şimdi Petrosian'la oynayacaktı.

Petrosian ve Spassky 1966 yılında Moskova'da dünya şampiyonluğu için oynadılar. Petrosian bu maçı 12.5-11.5 kazanarak unvanını korudu.

1969 yılında Spassky gene unvanın adayı oldu. Moskova, satranç dünyasının seçkin üyelerinin ev sahibi olmuştu. Maçın başlangıcından önce maçın dönüm noktasının 16. oyun olacağını belirtti. Sözleri doğru çıktı. o­n ikinci oyunda taraflar skoru eşitlediler. o­n yedinci oyunda Spassky bir galibiyet aldı ve o­n dokuzuncu oyunda da bu başarısını yineledi. Bu noktada Petrosian bütün gücünü harcamıştı ve skoru lehine çaviremedi. Son skor 10.5-12.5 idi ve Spassky unvanı kazandı.

1971 yılında finalde Fischer'e elenen Petrosian bir daha dünya şampiyonluğu maçı yapamadı. 1984 yılında öldü.